امروزه سرطان يكي از بيماري هايي است كه با شنيدن اسم آن لرزه به اندام افراد مي افتد. اين در حاليست كه شايد، اين قدر كه اسم سرطان ترسناك است، ‌ترسناك نباشد.

اين شد كه بد ندانستم در اين شماره به سرطان و راه هاي مبارزه و تاثير ورزش در آن بپردازم.

اميد است كه اين نوشتار بتواند براي شما خوانندگان عزيز «ورزشكار باشيد.» مفيد واقع شود.

 

سرطان چيست و چگونه به جود مي آيد؟

 

بدن انسان حدودا داراي 100 تريليون سلول مي باشد. همواره سلول هاي جديد جايگزين سلول هاي پير و فرسوده يا سلولهاي مصدوم مي شوند. اما در بعضي موارد، برخي از سلول ها، داراي رشد ناهنجار بوده و توده اي از بافت را به نام تومور به وجود مي آورند كه اينگونه تومور ها مي توانند به دو شكل بدخيم يا خوش خيم باشند. هر تومور بدخيم به عنوان سرطان شناخته مي شود. سلول هاي سرطاني از نوعي به نوع ديگر متفاوت بوده و داراي سرعت رشد گوناگون هستند.

معمولا سلول هاي سرطاني توسط سيستم ايمني بدن از بين مي روند، اما فقط يك سلول سرطاني براي پيدايش سرطان كافي است. عليرغم آنكه تومور هاي بدخيم سلامتي و زندگي انسان را به مخاطره مي اندازد تومور خوش خيم به ساير بافت ها هجوم نمي آورد و مي تواند با فعاليت هاي طبيعي بدن تداخل پيدا كرده و به ندرت باعث مرگ مي شود.

 

عوامل ايجاد كننده سرطان، علائم ظاهري و درمان آن:

 

از ديدگاه تجربي از عواملي كه در ايجاد سرطان موثر هستند مي توان به عوامل فيزيكي، مواد شيميايي (مانند نيكوتين دخانيات)، عوامل انگلي، عدم تعادل مزاجي، عوامل ويروسي و وراثت اشاره كرد. در مرد ها سرطان ريه و معده شايع بوده در حالي كه سرطان رحم و پستان در خانم ها شايع تر مي باشد. از علائم ظاهري بيماري، ضعف و لاغري،‌ كم خوني و حالت ناتواني است. از روش هاي درمان آن مي توان عمل جراحي راديكال يا قطع كلي عضو، استفاده از اشعه به عنوان درمان تكميلي قبل يا بعد از عمل جراحي، راديوتراپي، هورمون تراپي و شيمي درماني را نام برد.

 

ورزش و پيشگيري:

 

سرطان نيز مانند بيماري هاي عروق كرونر قلب يك بيماري قابل پيشگيري است به طوريكه 80 درصد كل سرطان ها با شيوه زندگي و عوامل محيطي در ارتباط هستند. به طوري كه عواملي مانند غذا، مصرف دخانيات، مصرف بيش از حد الكل، قرار داشتن در معرض تابش آفتاب به مدت زياد و خطرات شغلي در ايجاد آن موثر است. تحقيقات نشان داده است كه فعاليت بدني و ورزشي مي تواند در پيش گيري و ابتلا به سرطان نقش مهمي داشته باشد.

يافته ها نشان مي دهد كه فعاليت به ميزان 30 دقيقه در روز، سه بار در هفته و با يك شدت متوسط در پيشگيري از انواع سرطان بسيار موثر است.

اخيرا محققين به اين نتيجه رسيده اند كه آثار دفاعي ورزش در بيماري هاي سرطاني تاثيرات مثبتي را به جا مي گذارد. مطالعات اخير نشان داده است، افرادي كه ورزش مي كنند، به ويژه بانوان كمتر به بيماري سرطان مبتلا مي شوند. زناني كه از دوران جواني به ورزش پرداخته اند، در مقايسه با زناني كه هيچگونه تحركي ندارند در برابر پيشرفت انواع سرطان هاي غير جلدي با خطر كمتري مواجه هستند. در مطالعات انجام شده فعاليت جسماني هر فرد با شغل وي ارزيابي گرديده و چنين تشخيص داده شده كه مرداني كه داراي مشاغل بدون تحرك مي باشند نسبت به مرداني كه داراي مشاغل با فعاليت بدني و حركتي هستند به ميزان 6/1 برابر  بيشتر در معرض خطر سرطان روده بزرگ قرار دارند. به علاوه خطر ابتلا به سرطان با كاهش ميزان فعاليت بدني افراد، به صورت تدريجي افزايش مي يابد. نتايج حاصل از تحقيقي كه در مورد سرطان روده  بر روي 5/1 ميليون نفر از مردان سوئدي در طي  19 سال انجام شده نشان مي دهد كه كم تحركي در مورد سرطان 3 برابر افزايش و مكانيسم آن كاهش مي دهد. در تحقيق ديگري كه در خصوص ورزش و نقش آن در دوران دانشگاه انجام شده چنين ارزيابي مي كنند، زناني كه در طول ساليان تحصيلي در مدارس و دانشگاه بي تحرك و يا كم تحرك بوده اند در مقايسه با دانشجويان ورزشكار 5/2 برابر بيشتر با خطر سرطان پستان مواجه هستند و مكانيسم دفاعي آن احتمالا هورموني مي باشد كه با كاهش تحرك استروژني ناشي از ورزش بستگي دارد.

بالاخره محققين،‌ورزش و مخصوصا شنا را با توجه به انعطاف پذيري و تقويت كمربند شانه اي به منظور جلوگيري از سرطان سينه توصيه كرده اند. با شناخت دقيق از عوامل ايجاد سرطان،‌سن فرد مبتلا و جنسيت او مي توان تمريناتي را براي پيشگيري از ابتلا به سرطان طراحي و عوامل توليد سرطان را با تمرينات ورزشي قبل از بروز، كنترل كرد.

 

توصيه هاي پيشگيرانه در مورد سرطان:

 

  • خودداري از كشيدن سيگار و انواع فراورده هاي دخاني
  • مصرف سيزيجات و ميوه
  • ويتامين هاي A- C- E  و فوليك اسيد
  • پرداختن به ورزش با شدت متوسط و منظم و از روي برنامه
  • دوري از چاقي
  • دوري از برخورد با مولدين سرطان
  • سعي در كنترل روحي در زندگي

 

اميدوارم اين نوشتار بتواند براي شما مفيد باشد و با برنامه ريزي به كمك ديگر نوشتار هاي «ورزشكار باشيد» يا منبع هاي معتبر ديگر و چه بهتر كه با مشورت يك كارشناس ورزشي از نزديك يك برنامه مرتب ورزشي كه بي شك در همه جنبه هاي روحي و جسمي شما تاثير مثبت خواهد داشت تنظيم كرده و سلامتي را به خود هديه دهيد.

در آخر لازم مي دانم از استاد ارجمندم، جناب آقاي مهدي كسب پرست جهت در اختيار گذاشتن اين منبع كه خود ايشان تنظيم كرده بودند تشكر كنم.

 

منبع:

بهداشت و ورزش

 

ورزشكار باشيد.

هميشه پيروز و از راه دردسر به دور باشيد.